
Ben je perfectionistisch of heb je perfectionistische gedragingen?
Allereerst: ik hou van kwaliteit en de lat mag hoog liggen. Ben je gedreven en bevlogen? Heb je ambities? Wil je het beste uit jezelf halen? Dat is mooi!
Maar perfectionisme is per definitie de doorgeschoten variant en kan je behoorlijk in de weg zitten. En perfectie bestaat niet.
In deze blog ontdek je de voordelen, nadelen en hoe je perfectionisme kunt omarmen met het oog op innerlijke rust.
Wat is perfectionisme?
Dit is de drang om alles volmaakt te willen doen. Goed is niet goed genoeg. Je wilt geen fouten maken, en het hoogst mogelijke bereiken. Het is goed om voor kwaliteit te gaan, en een helder idee te hebben van hoe goed of mooi iets kan worden. Maar: De Perfectionist slaat daarin door.
Perfectionisten zoeken hun eigenwaarde vaak aan wat ze hebben bereikt in plaats van wie ze zíjn. Ze hebben pas het gevoel ‘goed genoeg’ te zijn als ze een bepaalde lat hebben bereikt. Die lat kan over van alles gaan in het leven. Als ik niet tot het uiterste ga dan lever ik slecht werk. Dan is er kans dat ik fouten maak, kritiek krijg en misschien niet wordt geaccepteerd.
Hoe herken je perfectionisme?
- Het voelt als falen als je een fout hebt gemaakt. Je rekent het je zelf enorm aan;
- Aandacht gaat vaker uit naar wat fout ging dan naar successen;
- Delegeren is lastig uit angst voor fouten door anderen;
- Streng voor jezelf, niet snel tevreden, en moeite met feedback.
Voordelen perfectionisme
Alles goed willen doen is op zich niet verkeerd, een mooi streven. Je bereikt goede resultaten en bent nauwkeurig in je werk. Je bent gedisciplineerd, fanatiek en je wilt ergens helemaal voor gaan.
In de basis is het streven naar perfectionisme natuurlijk een talent. De voordelen die hierboven zijn genoemd zijn goede eigenschappen. Het gaat dus om te accepteren dat je perfectionisme er mag zijn en je het op de juiste manier mee omgaat. Dat het je niet beperkt maar juist helpend is bij het bereiken van je doelen en dromen. Opnieuw kaderen hoe je naar dingen kijkt en de druk bij jezelf wegnemen.
Nadelen perfectionisme
Wanneer je een fout maakt of iets niet lukt, is dit een grote tegenslag voor je. Je bent kwaad op jezelf en hebt er veel en lang last van.
Krampachtig proberen geen fouten te maken kost bakken met energie, tijd, soms ook geld en levert stress op. Bovendien leidt het tot gemiste kansen: je vermijdt immers zaken uit angst iets fout te doen of kritiek te krijgen.
Vroeg of laat blokkeert perfectionisme je de weg naar innerlijke rust, geluk en voldoening.
Perfectionisme kan leiden tot betere prestaties als:
Erkenning: perfectionisme mag er zijn
Jouw perfectionisme is oké en mag er zijn. Erkenning hiervan is de een eerste stap naar innerlijke rust. Leer perfectionisme te omarmen als een deel van jezelf, zonder dat het je beperkt.
Acceptatie: stop met vechten en vluchten
Wat als je niet langer hoeft te vechten of vluchten tegen deze gevoelen en gedachten, maar om ze simpelweg te laten zijn? In plaats van te proberen perfectionisme te overwinnen, kan je leren om deze gevoelens te omarmen als normale aspecten van het menselijk bestaan.
Leven in overeenstemming met jouw waarden
In plaats van krampachtig te proberen perfectionisme te overwinnen, is het tijd om te reflecteren op wat werkelijk belangrijk is in jouw leven. Wat zijn jouw diepste waarden? Welke doelen wil je bereiken? Hoe ga jij een betekenisvol leven leiden dat niet gedicteerd wordt door perfectionisme?
Actie: vind balans als perfectionist
Na erkenning, acceptatie en het ontdekken van jouw waarden is het tijd om tot actie over te gaan. Het vereist toewijding aan stappen die in lijn zijn met jouw waarden, ondanks de aanwezigheid van perfectionisme. Deze gevoelens zullen altijd aanwezig zijn, maar je hoeft je niet langer hierdoor te laten Lei(ij)den. De eerste actie kan zijn ontdek ACT therapie (Acceptance and Commitment Therapy).
Wat is ACT?
Acceptance and Commitment Therapy leert je een zachtaardige houding te ontwikkelen ten opzichte van alles wat je denkt, voelt en ervaart terwijl je actief werkt aan het verwezenlijken van je doelen en dromen. Zelfs als perfectionisme lijkt te knagen en je te beperken.
Laat de illusie van 'altijd positief denken als dé oplossing' los en omarm de onvermijdelijke uitdagingen van het leven: de gedachten, gevoelens en situaties die komen en gaan. Wat als je niet langer hoeft te vechten of te vluchten, maar simpelweg kunt accepteren dat je perfectionisme er mag zijn.
ACT omvat veel meer dan hier besproken en ik nodig je uit tot het lezen deze pagina. Ik bied een uniek 1:1 traject aan ACTieve groei: van een last naar veerkacht.
Afsluiter met een knipoog
In de wereld van perfectionisme streven we vaak naar de perfecte versie van ons leven, een beetje zoals het perfectioneren van een selfie. Maar laten we eerlijk zijn, echte schoonheid zit in de imperfectie. Als perfectionisme jouw levensplezier belemmert, nodig ik je uit voor een gratis sessie. Klik hier om jouw gratis sessie te boeken. Samen kunnen we ontdekken hoe je loskomt van perfectionisme en meer geniet van het prachtige, imperfecte leven.